Գրաբարի օրեր, Թարգմանչաց տոն, հոկտեմբերի 2-6-ը

 Առակների թարգմանություն 
Հայերենի բարբառները`
սովորողներին ծանոթացնել հայերենի բարբառներին, փորձել գրական հայերեն դարձնել տեքստերը:

Սիսիանի բարբառ
Գեղարքունիքի բարբառ
Առածներ և ասացվածքներ Քանաքեռի բարբառով
Տեքստի փոխադրում գրաբարից
Տեքստի փոխադրում գրաբարից

Սիսիանի բարբառ

Բարբառի փոխադրումը ժամանակակից հայերենի.

Սիսիանի բարբառով տրված հատվածը փոխադրի՛ր ժամանակակից հայերենի։

Մի մարդ ու կին են լինում ։ Ծերացել են, ունեն մի տղա ։
Ասում է՝ բեր տղային պսակենք։
-Բա ու՞մ հետ ամուսնացնենք։
Ասում է՝ նայում եմ՝ մեր գյուղում այնպես խելացի մարդ չկա։Ամենախելոքը տերտերն է ։Արի՛ գնանք, տերտերի աղջկան ուզենք։
Տերտերի հետ խոսում են, տերտերի աղջկան առնում, բերում են տուն: Դե, այսօր հարս է, նոր է, վաղը մյուս օր կլավանա: Հա՛, հա՛, իրոք որ, չորս օր անցնում է: Հիմա տունը ջուր չկա, թոնիրն էլ վառել ա կիսուրը, կաթսան էլ այրվում է: Ամուսինը կնոջն ասում է.- Այ կնիկ, ախր կաթսան վառվում է, ճար չկա դույլը տուր , տանեմ ջուր բերեմ։
Կինն ասում է.

— Չէ՜, ա՛յ մարդ, ամոթ է, ես այստեղ, հարսն այստեղ, դու տանե՞ս , ջուր բերես: Թող, ես տանեմ:
Մարդ ու կին վիճում են ` նա ասում է ես տանեմ , կինն ասում է ես տանեմ։
Հարսը կանգնում է, ասում.

– Ա՛յ հայր, ա՛յ մայր, ինչու՞ եք վիճում, հերթի դրեք, ամեն մեկդ մեկ անգամ գնացեք, բերե՛ք։

Ա՛յ քեզ նորահարս։

Գործակիցների հավասարեցման (գումարման) եղանակը

Երկու անհայտներով երկու հավասարումների համակարգի լուծման գումարման (գործակիցների հավասարեցման) եղանակի ալգորիթմը:

1. Հավասարեցնել (եթե անհրաժեշտ է) փոփոխականներից մեկի գործակիցների մոդուլները:
2. Գումարել կամ հանել հավասարումները: Լուծել ստացված մեկ փոփոխականով հավասարումը և գտնել անհայտներից մեկը:  

3. Երկրորդ քայլում գտած արժեքը տեղադրել հավասարումներից որևէ մեկի մեջ և գտնել համակարգի երկրորդ փոփոխականի արժեքը:  

4. Գրել պատասխանը: 

Օրինակ՝ Լուծել հավասարումների համակարգը՝ 

Գումարենք հավասարումները՝

Առաջադրանքներ․

Դասագիրք․

34

Տնային աշխատանք․

35

Վարժ 34․
ա․(x+2y-3)+(x+y+1)=0
2x+3y-2=0
2x+3y=2
2x=2-3y
2-3y+y+1=0
2y=-3
y=-1,5
2x=2-3x(-1,5)
x=3,25

բ․(x-3y+3)+(x+y-1)=0
2x-2y=-2
x-y=-1
x=y-1
y-1+y-1=0
2y=2
y=1
x=0

Վարժ 35.
ա․ (x+3y-1)+(-x+4y+8)=0
7y+7=0
y=-7:7
y=-1

բ․(x-2y+3)+(-x+3y-2)=0
y+1=0
y=-1

գ․(x-y+2)+(3x+y-4)=0
4x-2=0
4x=2
x= 0,5

դ․(2x+y-3)+(-x-y+4)=0
x+1=0
x=-1