Day: October 18, 2023

Մարդը և շրջակա աշխարհը

Մարդը ի տարբերություն կենդանու ունի բանականութոյւն և մտածելու ունակություն բացառությամբ որոշ կենդանիների։ Մարդը տարբերվում է կենդանական աշխարհից նրանով որ մարդը բանական էակ է իսկ կենդանանից ամենինչ անում է ինստինքտով:Մարդուն բնորոշ է հատուկ վարվելակերպ իսկ կենդանուն ոչ: Մարդը կենդանական աշխարհի այն միակ ներկայացուցիչներից է, ով օժտված է խոսելու ունակությամբ։ Շատ թռչուններ, օրինակ՝ թութակը, տիրապետում են ձայնային վերարտադրության ունակության, սակայն խոսքի համար անհրաժեշտ է երկրորդային ազդանշանային համակարգ, որն ամբողջությամբ բնորոշ է միայն մարդուն։ Կապիկների և դելֆինների հետ կատարված մի շարք փորձերի ժամանակ փորձել են նրանց սովորեցնել որոշ պարզ արտահայտությունների իմաստը ժեստերի միջոցով, բայց առանձնապես արդյունք չի տվել: Մարդը բավարարելու համար իր կարիքները օգտվում է բնությունից, որ արդյունքում վնասում են այն:

Խնդիրների լուծում առաջին աստիճանի հավասարումների համակարգերի օգնությամբ

Օրինակ (հնագույն) Հանդիպեցին երկու հովիվ՝ Հովհաննեսը և Պետրոսը: Հովհաննեսն ասում է Պետրոսին. «Տուր ինձ մի ոչխար, և ինձ մոտ կլինի երկու անգամ ավելի ոչխար, քան քեզ մոտ»: Իսկ Պետրոսը նրան պատասխանում է. «Ոչ, ավելի լավ է դու տուր ինձ մի ոչխար, և մեզ մոտ կլինեն հավասար թվով ոչխարներ»: Քանի՞ ոչխար ուներ նրանցից յուրաքանչյուրը:

Լուծում: Դիցուք Հովհաննեսն ուներ x ոչխար, իսկ Պետրոսը՝ y ոչխար: Եթե Պետրոսը Հովհաննեսին տար մեկ ոչխար, ապա Պետրոսի մոտ կմնար (y-1) ոչխար, իսկ Հովհաննեսի մոտ կլիներ (x+1) ոչխար:

Բայց այդ դեպքում Հովհաննեսի մոտ երկու անգամ շատ ոչխար կլիներ, քան Պետրոսի մոտ: Հետևաբար

                                        x+1=2(y-1):

Իսկ եթե Հովհաննեսը Պետրոսին մեկ ոչխար տար, ապա Հովհաննեսի մոտ կմնար (x-1) ոչխար, իսկ Պետրոսի մոտ կդառնար (y+1) ոչխար: Բայց այդ դեպքում նրանք կունենային հավասար թվով ոչխարներ: Հետևաբար

                                      x-1=y+1:

Այս երկու հավասարումներից կազմենք համակարգ՝

Համակարգն էլ լուծելով մեզ արդեն ծանոթ տեղադրման կամ գումարման եղանակով՝ կստանանք, որ x=7; y=5: Այսպիսով, Հովհաննեսն ունի 7 ոչխար, իսկ Պետրոսը՝ 5 ոչխար:

Առաջադրանքներ․

1) 

ա) Երկու թվերի գումարը 10 է, իսկ տարբերությունը՝ 4: Գտեք այդ թվերը:

{x+y=10
{x-y=4
2x=14
x=7
7+y=10
y=3
(7;3)

բ) Երկու թվերի գումարը 21 է, իսկ տարբերությունը՝ 9: Գտեք այդ թվերը:

{x+y=21
{x-y=9
2x=30
15+y=21
x=15
y = 6
(15;6)

2) Մի թիվը 2 անգամ մեծ է մյուսից: Եթե այդ թվերից փոքրը մեծացվի 4 անգամ, իսկ մեծը՝ 2 անգամ, ապա նրանց գումարը հավասար կլինի 44: Գտեք այդ թվերը:

{y=2x

{4x+2y=44

4x+4x=44

8x=44; x=5,5

2*5,5=11

y=11

3) Տրված են երկու թվեր։ Եթե առաջին թիվը բազմապատկենք 2-ով, ապա ստացված թիվը 1-ով մեծ կլինի երկրորդից, իսկ եթե երկրորդ թիվը բազմապատկենք 2-ով, ապա ստացված թիվը 7-ով մեծ կլինի առաջինից։ Գտեք այդ թվերը։

Տնային աշխատանք․

1)

 ա) Մի թիվը 6-ով մեծ է մյուսից: Այդ թվերի գումարը հավասար է 40-ի: Գտեք այդ թվերը:

{x+y=40
{x-y=6

x+y+(x-y)=40+6
x+y+x-y = 46
2x = 46

x=23
y = 17
(23;17)

բ) Մի թիվը 15-ով փոքր է մյուսից: Գտեք այդ թվերը, եթե նրանց գումարը 23 է:

23 է:
{x+y = 23
{x-y = 15

x+y+(x-y)=23+15
x+y+x-y=38
2x = 38

x=19
y=4
(19;4)

2) Մի թիվը 7-ով մեծ է մյուսից: Եթե փոքր թիվը մեծացվի 2 անգամ, իսկ մեծը՝ 6 անգամ, ապա նրանց գումարը կդառնա 31: Գտեք այդ թվերը:

{x=y+7
{6x+2y=31
6.(y+7)+2y=31
6y+42+2y=31
8y=31-42
y=-11:8
y=-1,3
x=-1,3+7
(5,7)

3)Լուծիր համակարգը քեզ հարմար եղանակով։

Hometask:write an essay »My favourite sport»

My favorite sport is swimming.

People need to exercise and do sports regularly to stay fit. For me the best sport is swimming. It’s the best way to be physically strong and healthy. It is also good to reduce daily stress and tiredness. 

Swimming is popular among both children and grown-ups. I have been going to swimming pool since I was 7 years old. Swimming helped me to become stronger and also more confident, because now I don’t have fear for water.

Swimming is a perfect sport for me, because it makes me feel great both physically and emotionally. I really enjoy the time at the swimming pool, because I can both exercise and relax at the same time.